roterende banner

zaterdag 9 september 2017

The rise and fall van de SGA

Ofwel verslag van de tweede ronde van ENPS' interne
476 na Christus: Val van het (West-)Romeinse Rijk. Zouden de inwoners van Rome dat in, zég 450 na Christus hebben aan zien komen? ENPS is een bloeiende club, heeft meer leden dan ooit door de komst van een flink aantal spelers van Het Grasmat, maar wellicht staat de SGA op vallen. Schaken bij een club als sociale bezigheid voor mannen van 18-45 jaar lijkt anno 2017 zijn aantrekkingskracht op die bevolkingsgroep te hebben verloren. Of zoals Niek Verweij het uitdrukt: “ENPS is als een ster die op het punt staat als supernova een spectaculair einde te beleven. We zitten nu in de implosiefase waarin alles helderder schijnt, waarin alles nog beter dan ooit lijkt te gaan.”

Jildo Kalma - Roeland Kief
Terug naar 2017 en daarmee naar de realiteit van de dag. De tweede ronde van de interne competitie van ENPS was voor mij een moment om te beschouwen hoe de integratie tussen ENPS-ers en leden van Het Grasmat verloopt . En ook belangrijk: hoe zijn de krachtsverhoudingen? Is een ENPS-er met 1800 even sterk als iemand met 1800 van Het Grasmat? Er waren een aantal ontmoetingen waaruit een beeld zou kunnen ontstaan. Nieuwsgierig liep ik rond in de Vredeskerk.

Roeland Kief (ENPS) heeft 1378 en stuitte op Jildo Kalma (Het Grasmat) met 1881. Dat zou een ongelijke strijd hebben moeten zijn maar dat was het niet. Kalma, met wit, overzag een wending die hem materiaal kostte en hoewel hij vervolgens in verloren stelling remise uit de weg probeerde te gaan, lukte hem dat niet: met 2 minuspionnen zonder actief plan nam hij het aanbod van Kief tenslotte maar aan. Kief had natuurlijk ook op winst kunnen spelen. Stellen die ratings van Het Grasmat dan niets voor? Dan zou ik (2199) toch wel makkelijk van Allard de Liefde (1473) moeten kunnen winnen.

Tom Bottema - Allard de Liefde
1. d4 d5 2. Nf3 Nf6 3. c4 dxc4 4. g3 Bf5 5. Bg2 e6 6. O-O Nc6 7. Na3 Bxa3 8. bxa3 O-O 9. Qa4 Be4 10. Bb2 Qd5 11. Rfc1 b5 12. Qd1 a6 13. Qd2 Rfd8 14.Rd1 Ne7 15. Bf1 Bxf3 16. exf3 Qxf3 17. Bg2 Qf5 18. Bxa8 Rxa8 19. a4 Ne4 20. Qc2 Nd5 21. axb5 axb5 22. a4 c3 23. axb5 Rb8 24. Bc1 (diagram) Nb4 25. Qe2 c2 26. Re1 Nc3 27.Qc4 Ncd5 28. Ra3 h6 29. Bd2 Qg4 30. Bxb4 Nxb4 31. Qxb4 Qd1 32. Ra1 1-0

7. Pa3 is een blunder. In sommige stellingen van het Catalaans kan wit zich om tactische redenen deze anti-positionele zet veroorloven, in deze partij duidelijk niet. Na 10.. Dd5 realiseerde ik me dat ik overspeeld was en ik haalde soort van opgelucht adem dat De Liefde niet 12.. a5 speelde met het plan ..b4. 17. Lg2 leek hij overzien te hebben maar de stelling blijft slecht voor wit en even later had hij onder andere met 22.. b4 en 24.. Pxg3 ook voor een 1473-speler tegen een 2200-speler beslissend voordeel hebben kunnen behouden. Niettemin, misschien zijn die Grasmatters helemaal zo slecht nog niet.

Mark Hecker bood, ondeugend als altijd, tegen Steve Michel remise aan op een moment dat dat helemaal niet mocht. Om te provoceren wellicht, maar in plaats van een protest in te dienen bij de wedstrijdleider die dan geloof ik een waarschuwing en een tijdstraf had moeten uitdelen aan Hecker dacht Michel blijkbaar hoe kom ik aan zo’n kans – want ook een illegaal remiseaanbod telt - en hij nam het aan. Even later kwam ik een licht teleurgestelde Hecker tegen in de gang met een biertje, dat dan weer wél, die inmiddels doorhad dat hij in de slotstelling toch wel iets prettiger had gestaan.

Niek Verweij won als volgt van Theo Bakker:
1. Nc3 d5 2. e4 e6 3. Nf3 c5 4. d4 Nc6 5. Be3 cxd4 6. Nxd4 Bb4 7. Qg4 Qf6 8. Ndb5 Bxc3+ 9. bxc3 Bd7 (diagram) 10. Qg3 h6 11. e5 Qxe5 12. Qxe5 Nxe5 13. Nc7+ Kd8 14. Nxa8 Nc6 15. Bb5 Nge7 16. O-O Kc8 17. a4 Kb8 18. Nb6 axb6 19.Bxb6 Nc8 20. Be3 Kc7 21. c4 dxc4 22. Bxc4 Na5 23. Bb5 Nd6 24. Rfd1 Bxb5 25. axb5 Nac4 26. b6+ Kc6 27. Rd3 Rd8 28. Rc3 e5 29. Rd1 f5 30. Rxc4+ Nxc4 31. Rxd8 1-0

7. Dg4 is helemaal niet goed maar analoog aan sommige varianten van het Frans moet zwart dan wel een pion durven te offeren met 7.. Pf6 8. Dxg7 Tg8 9. Dh6. Zwart stond na 7.. Df6?! niet beter en had na 8. Pdb5 het beste 8.. d4 kunnen doen. 9. Pc7+ is dan niet zo goed (geweldige variant: 9.. Kf8 10. Lg5 dxc3!) maar op d4 nemen gaat niet direct: wit moet eerst 9. e5! spelen met een ongeveer gelijke stelling.

Nu werd de stelling wel erg ingewikkeld voor zwart. Dat 9.. Pge7 of 9.. Kf8 nog soort van speelbaar is, is lastig te zien. Wit heeft eigenlijk nog geen echte dreigingen omdat pion c3 kwetsbaar is. Bakker dacht zelf dat hij met 9.. Ld7 geblunderd had maar dat viel nog wel mee.

Knap van Verweij was dat hij de stille zet 10. Dg3! vond. Er dreigt wel degelijk 11. Pc7+ nu: Op 11.. Kd8 volgt 12. Lg5 en op 11.. Kf8 komt 12. Lc5+. Mijn engine ziet pas na een minuut of 5 de kracht van 10. Dg3. En nu kwam de echte blunder van zwart met 10.. h6. Dat verdedigt alleen tegen de dreiging Lg5. 10.. Kf8 11. Dc7 De7 is geen feest voor zwart maar nog wel speelbaar. Zoals het nu ging won Verweij de kwaliteit en de partij.

Michiel Smit redde het niet tegen Erik van Rijkom. Van Rijkom deelt door zijn tweede zege op rij de koppositie met Mischa de Rue die te sterk was voor Johan van der Maas. Onze penningmeester vlocht een aantal leuke tactische wendingen in de stellingen die hem echter weinig opleverden toen De Rue gewoon zijn stukken ontwikkelde. In het eindspel stond wit beter en won.

Pieter Oldenhove - Jeannot Tuynman
Pieter Oldenhove kwam tegen Jeannot Tuynman na enkele krachtzetten met groot voordeel uit de opening en had eigenlijk moeten winnen. Dat het allemaal ondanks een verdwaalde koning van Tuynman op c7 zo makkelijk niet was, bleek uit het feit dat na een zet of 12 de engine Rybka wel snel met een winstplan voor Oldenhove kwam maar een groepje aan wie Oldenhove de partij liet zien niet. Tuynman verdedigde zich vervolgens goed en hield een halfje aan het duel over.

Ik beschik niet over de zetten van Peter Nitschke en Bas Jonkers maar kon me niet aan de indruk ontrekken dat Nitschke in die partij de winst liet glippen. Kees Bakker liep Eugen Merkul onder de voet en de overige partijen heb ik niet zo gezien met excuses aan de spelers die ik als gevolg daarvan niet genoemd heb.

Tom Bottema

19 opmerkingen:

  1. Onze nieuwe voorzitter heet Commodus?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Tom prima verslag. Top journalistiek!! Hoezo staat SGA op (om) vallen?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Het stuk is van Tom, en ik zette de titel erboven. Een beetje misplaatst misschien omdat het niet de kern is waar het stukje over gaat. vandaar ook het subtiteltje. Maar het idee in de eerste alinea is dat het schaken steeds minder populair wordt. Je kunt dat bijvoorbeeld zien als je in het archief op de sga site kijkt. In seizoen 1999/2000 deden er 113 teams mee aan de externe. In bijv. 2013/2014 waren dat er 76 (en dan tel ik de viertallen mee). En vorig jaar waren er nog minder teams. Het gaat elk jaar steeds weer slechter. Maar met ENPS gaat het goed, we zijn groter dan ooit. Je zou daar misschien vrolijk van worden, en waarom ook niet, maar toch, het is net een beetje als het feest op de titanic, waarbij de band moest doorspelen tijdens het zinken. De ledenaanwas komt vooral vanuit clubs die ophouden te bestaan wegens leden tekort, niet zo vrolijk dus.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Er zijn steeds minder clubs maar het aantal leden blijft hetzelfde ( volgens de statistieken die ik op internet vond), hetzelfde gebeurt in Frankrijk trouwens. Schaken blijft populair bij de jeugd en steeds meer mensen schaken online, waarom zo pessimistisch dan?

      Verwijderen
    2. Ik wou dat dat waar was Steve! De factcheck stond al in mijn comment, want als het aantal teams terugloopt van 113 naar 76 in 15 jaar, en het elk jaar minder wordt, dan zijn er dus elk jaar minder leden en lijkt de SGA rechtstreeks op haar faillissement af te stevenen.
      Ook bij ENPS kun je het zien, de gemiddelde leeftijd stijgt elk jaar (is mijn waarneming, de secretaris kan dit factchecken) en als dat doorgaat zal over 30 á 40 jaar de laatste ENPS-er overlijden.
      Dan zal er inderdaad nog wel op internet (of de opvolger daarvan) geschaakt worden, dat wel.

      Verwijderen
    3. Volgens de FIDE stijgt het aantal (geregistreerde) schakers, alsmede het aantal (open) toernooien. Daarnaast is de groei van online schaken de afgelopen 15 jaar ontegenzeggelijk. Dit zal er in elk geval toe geleid hebben dat het aantal gespeelde partijen ook enorm gegroeid is. (Is daardoor (en door computers) het niveau van de gemiddelde schaker omhoog gegaan?)

      Schaken is een duizenden jaren oud spel en zal niet zo gauw door een bepaalde tijdgeest uitsterven, denk ik.

      Daarnaast is elke organisatie veel eerder een prooi voor een onwillige tijdgeest, zo ook de SGA. Het leeglopen van schaakverenigingen past dan ook eerder in het beeld van leeglopende kerken, dan in een beeld van verpieterende interesse in het schaken zelf. Een sterk veranderende levensinrichting en een veranderend gevoel van saamhorigheid, leiden tot reorganisatie van sociale sferen en groepen. De SGA is hier de dupe van, maar ik twijfel er niet aan of er zou in geval van opheffing snel iets anders voor in de plaats komen.

      Wat volgens mij wel een prangend probleem is, is het topschaak. Schaken op hoog niveau is door de komst van computers strontvervelend geworden, hoewel ik het als een echte junk trouw blijf. Het geheugen is een veel belangrijkere factor geworden, waarmee de ruimte voor creativiteit en inspiratie drastisch is beperkt. Standing on the shoulders of digital giants. Knap hoor.

      Topschaak zou bestaande en nieuwe schakers behoren te inspireren, maar de hermetische wereld van de schaakopening nodigt nou niet bepaald uit tot verkenning en is intimiderend voor iedereen die wel zijn best moet doen om iets te onthouden. Weg daarmee dus! Chess 960 (Fischer Random) veegt al die computer geassisteerde voorbereiding in één klap van het bord en maakt de weg vrij voor nieuwe ontwikkelingen.

      Schaken is dan misschien een schier oneindig spel, de schier oneindige rekenkracht van onze digitale voorkauwers is een spelbreker geworden.

      Dat lijkt mij relevant in die zin dat ik waarschijnlijk niet alleen sta in mijn bewondering voor spelers als Tal, Morozevisch, Jobaava, Nezhmetdinov en andere bizarre geesten. Spelers met een dergelijke instelling worden disproportioneel 'gestraft' ten opzichte van de Botwinniks en Kasparovs en Kramniks van deze schaakwereld. Niet eerlijk!

      Een prachtige uitzondering is de laatste tijd trouwens Aronian. Iedereen die zijn opening met h4-h5 in combinatie met Th4 en het gedreigde Ta4 heeft gezien, weet dat creatief gebruik van de computer mogelijk is. Tegen wie was die partij ook alweer? Zoek ik nog wel op.

      Schaken is niet dood en zal nog honderden jaren mensen fascineren, maar de vorm zal blijven veranderen, zoals deze dat altijd heeft gedaan.

      Hoe lang bestaan er eigenlijk al schaakclubs? Toch niet meer dan een lange zomerdag in het jaar dat schaak bestaat?

      Verwijderen
    4. He he eindelijk een teken van leven van die Chiel ! Kom gewoon weer schaken amigo !

      Verwijderen
  4. Bedankt voor het verslag Tom. Het remiseaanbod van Mark kwam wel onverwacht, het was misschien onfatsoenlijk maar hoezo was het onreglementair? Mark deed zijn zet, ging een biertje halen en wandelen, kwam 10 minuten later terug op ons bord en maakte zijn remiseaanbod staande, toen ik nog aan het denken was.

    Mijn reactie was "wij spelen door" maar bij nader inzien realiseerde ik dat ik mijn stelling had overspeeld en dat, hoewel de stelling nog gelijk was, dat het snel mis kon gaan.

    Hier zijn de zetten voor de liefhebbers: 1.d4 d5 2.c4 c6 3.cxd5 cxd5 4.Lf4 Pc6 5.e3 Pf6 6.Pc3 a6 7.Le2 e6 8.Tc1 Ld7 9.Ld3 Le7 10.g4 Da5 11.f3 b5 en remise jawel.

    Mark en ik gingen daarna vleugeren en ik word verpletterd. Ik had op die dag waarschijnlijk niet moeten schaken en ik dus ben blij met mijn halfje :)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. En dat mag dus niet! Je mag alleen direct na het indrukken van de klok of in je eigen tijd remise aanbieden.

      Verwijderen
    2. Lekker dat je nog even de zetten geeft, trouwens.

      Verwijderen
    3. "Een speler die remise wil aanbieden, dient dit te doen nadat hij zijn zet op het schaakbord heeft gedaan, en voordat hij zijn klok indrukt."

      Lees ik in de knsb reglementen

      Verwijderen
    4. Tom schrijft "En dat mag dus niet!Je mag alleen direct NA het indrukken van de klok of in je eigen tijd remise aanbieden.alleen die laatste zin klopt dus maar NA moet zijn VOORDAT hij zijn klok indrukt..Wel een belangrijk verschil heb er ook altijd problemen mee,daarom bied ik NOOIT remise aan !

      Verwijderen
    5. In ieder geval heeft Mark zich misdragen. Foei!

      Over mijn partij 12.Kf2 b4 13.Pen Dxa2 14.Ta1 Dxb2 15.Tb1 Da2 was gedwongen remise (zetherhaling)

      Verwijderen
    6. Bert da's niet waar, afgelopen week zag ik je remise aanbieden tegen Haar na een half uurtje spel.

      Verwijderen
    7. @Steve: Ja dat is waar maar toen stond ik al een dame en 2 torens achter,gelukkig voor mij had Har dat niet door ( hij had zijn goede bril niet op ) Har dacht dat het gelijk stond .

      Verwijderen
  5. We hebben een nieuw tel nummer : 06 29 34 27 85

    BeantwoordenVerwijderen